Usta müellif Rasim Özdenören hayatını kaybetti

Usta edebiyatçı, İstanbullu mühendis Hakkı Özdenören ile Kahramanmaraşlı Ayşe Hanım’ın oğlu olarak 1940’ta Maraş’ta dünyaya geldi.

Şair Alaeddin Özdenören’in ikiz kardeşi olan muharrir, ilkokula Kahramanmaraş’ta başladı, babasının vazife yeri değişikliği nedeniyle Malatya’da devam etti. İlkokulu 1952’de tamamlayan Özdenören, 1955’te Tunceli Ortaokulundan mezun oldu.

Rasim Özdenören, Kahramanmaraş Lisesinde, edebiyatla yakından ilgili Fazilet Bayazıt, Hasan Seyithanoğlu, Sait ve Cahit Zarifoğlu kardeşlerle arkadaş oldu.

Öğrencilik yıllarında arkadaşlarıyla Türkiye’nin önde gelen edebiyat mecmualarını izleyip, lokal gazetelerde sanat sayfaları düzenlemeye başlarken, birlikte, o devir yayınına orta verilen Maraş Lisesinin Atılım mecmuasını tekrar çıkardılar.

İLK KISSASI VARLIK’TA 1957’DE YAYINLANDI

Usta müellifin birinci öyküsü, “Akarsu”, Varlık mecmuasında 1 Ocak 1957’de çıktı. Birebir mecmuada, “Kasap” ve “Bayır Dereden Öyküler” isimli yapıtları de yayınlandı. Özdenören’in birinci kıssaları 1957-1958 ortasında Türk Sanatı ve Arayış mecmualarında okuyucuyla buluştu.

Usta kalem, edebi hayatı için bir dönüm noktası olan lise tahsilini 1958’de tamamladı.

Üniversite tahsili hasebiyle ailesiyle İstanbul’a taşınan Özdenören, İstanbul Üniversitesinde, İktisat Fakültesi Gazetecilik Enstitüsünü 1964’te, Hukuk Fakültesini ise 1967’de bitirdi.

Sezai Karakoç ile 1962’de tanışan muharrir, 1964-1965’te Yeni İstiklal gazetesinin sanat sayfasını yönetti, 1950’li yıllarda yazdığı, “Eskiyen”, “Oda”, “Yolda”, “Kan Otları”, “Mani Olunmuş Adam”, “Ricat”, “Çark”, “Sabah”, “Koridor” ve “Düğüm” isimli kıssalarını birebir sayfada yayımladı.

Türk kıssasında yerlilik ögesini benimseyen Özdenören, 1969’da Nuri Pakdil, Mehmet Akif İnan, Fazilet Bayazıt ve Alaeddin Özdenören ile “Edebiyat” mecmuasının kurucuları ortasında yer aldı.

1969’DA EDEBİYAT MECMUASINDA YAZILARI YAYINLANDI

Başarılı edebiyatçı, üniversitenin akabinde gittiği Ankara’da, Devlet Planlama Teşkilatında (DPT) uzman yardımcısı olarak işe başladı.

Akif İnan ve Fazilet Bayazıt üzere isimlerle 1969’da, Nuri Pakdil’in yayımladığı “Edebiyat” mecmuasında yazılar kaleme alan Özdenören, “Kalkınma İktisadı” bahisli yüksek lisans çalışması için 1970’te ABD’ye gitti.

Usta müellif, New Mexico Üniversitesinde tezini tamamlayamadan geri dönerek, Eylül 1971’de Ayşe Çalkaya ile Kahramanmaraş’ta evlendi. İkilinin, Ömer Ümran ile Merve ismini verdiği iki çocuğu dünyaya geldi.

Bursa’da yedek subay işçi okulunda 1972’de 6 ay eğitim gören muharrir, kışla misyonu için Mart 1973’te Şırnak’a gitti. Askerliğini 1974 Şubat’ında tamamladı.

7 HOŞ ADAM’DAN BİRİYDİ

Rasim Özdenören, 1975’te Kültür Bakanlığına bakanlık müşaviri olarak atandı, 1977-1978’de müfettiş olarak çalıştı.

Kültür Bakanlığındaki vazifesinden 1978’de ayrılan müellif, 1980’de DPT’de tekrar çalışmaya başladı. Burada uzman, yayın ve temsil dairesi başkanlığı, genel sekreter yardımcılığı ve müşavirlik üzere çeşitli misyonlarda bulunduktan sonra genel sekreter iken 2005 yılında bu kurumdan emekli oldu.

Cahit Zarifoğlu, Mehmet Akif İnan, Fazilet Bayazıt ve Alaeddin Özdenören ile 1976’nın sonunda “Mavera” mecmuasını kuran muharririn, öykü ve yazıları Varlık, Türk Sanatı, Arayış, Atılım, Dost, Soyut, Yeni İstiklal, Diriliş, Edebiyat, Mavera, Yeni Periyot, Yeni Taban, Yedi İklim, Kaşgar, Hece, Vakit, Yeni Şafak, Yeni Devir’de yayımlandı.

Özdenören, 1967’de birinci kitabı “Hastalar ve Işıklar”ın akabinde 1973’te “Çözülme”, 1974’te “Çok Sesli Bir Ölüm” isimli kitaplarını okuyucuyla buluşturdu. Prag’da yapılan Milletlerarası TV Sinemaları Yarışması’nda Heyet Özel Ödülü’nü kazanan Çok Sesli Bir Mevt 1984’te, Çözülme ise 1973’te, televizyona sinema olarak uyarlandı.

Yazarın “Çarpılmışlar” kitabı 1977’de, “Gül Yetiştiren Adam” romanı 1979’da, “Denize Açılan Kapı” yapıtı 1983’te, Hz. Yusuf kıssasından yola çıkarak kaleme aldığı “Kuyu” 1999’da, “Ansızın Yola Çıkmak” ile “Hışırtı” 2000’de, “Toz” ise 2002’de okuyucuyla buluştu.

Rasim Özdenören’in, Türk edebiyatına damga vuran Cahit Zarifoğlu, Fazilet Bayazıt, Nuri Pakdil, Mehmet Akif İnan, Alaeddin Özdenören ve Ali Kutlay’dan oluşan 7 hoş adam ortasında yer aldığı belirtiliyordu.

Bütün yapıtları İz Yayıncılık’tan çıkan usta isim en son aylık yayımlanan Hece mecmuasının yayın direktörlüğünü üstlenmişti.

ÖZDENÖREN’İN ÖDÜLLERİ

1978’de İki Dünya kitabıyla Türkiye Ulusal Kültür Vakfı’nın Fikir Kolunda Heyet Özel Ödülü’ne layık bulundu.

1984’te Denize Açılan Kapı kitabı ile Muharrirler Birliği’nin ‘Yılın Hikâyecisi Ödülü’nü aldı.

1986’da Ruhun Materyalleri kitabı ile Türkiye Muharrirler Birliği’nin ‘Deneme Ödülü’ne layık görüldü.

2008’de Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türk Lisan Kurumu, RTÜK’ün iştirakiyle düzenlenen Karaman Türk Lisanı Mükafatı kapsamında “Türkçeyi Hoş ve Hakikat Kullanan Edebiyatçı Ödülü” verildi.

2009’da TBMM Üstün Hizmet Ödülü’ne layık bulundu.

2011’de Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi ve 2015’te Sakarya Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanı verildi.

2015’te Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’ne layık bulundu.

2016’da Star gazetesinin düzenlediği Necip Fazıl Kısakürek Hürmet Ödülü’nün sahibi oldu.

2018’de Bayburt Üniversitesi’nin düzenlediği 2. Dede Korkut Mükafatları kapsamında Özdenören’e “Bilge Adam Ödülü” verildi.

Eserlerinden kimileri şöyle:

Hikaye: Hastalar ve Işıklar (1967), Çözülme (1973), Çok Sesli Bir Mevt (1974), Çarpılmışlar (1977), Denize Açılan Kapı (1983), Kuyu (1999), Hışırtı (2000), Apansız Yola Çıkmak (2000), Toz (2002)

Roman: Gül Yetiştiren Adam (1979)

Deneme: İki Dünya (1977), Müslümanca Düşünme Üzerine Denemeler (1985), Yaşadığımız Günler (1985), Ruhun Materyalleri (1986), Tekrar İnanmak (1987), Baş Karıştıran Sözler (1987), Çapraz Münasebetler (1987), Yumurtayı Hangi Ucundan Kırmalı? (1987), Müslümanca Yaşamak (1988), Red Yazıları (1988), Yeni Dünya Sisteminin Sefaleti (1996), Ben ve Hayat ve Vefat (1997), İpin Ucu (1997), Acemi Yolcu (1997), Kent Münasebetleri (1998), Yüzler (1999), Köpekçe Niyetler (1999), Eşikte Duran İnsan (2000), Yazı İmge ve Gerçeklik (2002), Aşkın Diyalektiği (2003), Düşünsel Duruş (2004) Siyasal İstiareler (2009), Açık Mektuplar (2014), Edebiyat ve Hayat (2012), Hadislerin Işığında Hz. Muhammed (2018)

Çeviri: Hayvan Çiftliği (George Orwell, 1964), İslam’da Devlet Nizamı (Mevdudi, 1967), İslam Devletinde Mali Yapı (Dr. S.A. Sıddıki, 1972)

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir