Birleşmiş Millet (BM) ile Türkiye’nin arabuluculuğu sayesinde açılan rota üzerinden yola çıkan ilk Ukrayna tahılı yüklü geminin gecikmeyle, Salıyı Çarşambaya bağlayan gece İstanbul’a ulaşması bekleniyor. Daha önce Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, 26 bin ton mısır yüklü geminin bugün öğleden sonra Türkiye’ye ulaşacağını duyurmuştu.
Afrika ülkesi Sierra Leone bandralı Razoni adlı gemi dün Odessa Limanı’ndan yola çıkmıştı. Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasının ardından yaşanan küresel tahıl darboğazının bir nebze de olsa giderilmesi umudunun doğması nedeniyle, uluslararası toplum sevkiyatın başlamasından memnun.
Bu arada geminin İstanbul’a ulaşmasının ardından Birleşmiş Milletler (BM), Türkiye, Rusya ve Ukrayna temsilcileri tarafından denetlenmesi öngörülüyor. Nitekim BM ve Türkiye’nin arabuluculuğuyla İstanbul’da açılan Müşterek Koordinasyon Merkezi ile Ukrayna tahılı taşıyan gemilerin silah veya askeri malzeme taşımadığının Türkiye’de kontrol edilmesi gerekiyor. Rusya ve Ukrayna BM ve Türkiye’nin arabuluculuğuyla varılan anlaşmada bu konuda anlaştı.
Verilen ilk bilgiye göre, Lübnan’a gitmek üzere yola çıkan Razoni adlı gemide denetimi yapacak ekiplerin en erken Çarşamba sabahı gemiye girebileceği belirtiliyor.
26 bin ton Ukrayna mısırı ile yüklü Razoni, İstanbul üzerinden Lübnan’a gitmek için Odessa Limanı’ndan ayrılıyor – (01.08.2022)Fotoğraf: UKRAINIAN NAVAL FORCES/REUTERS
Zelenskiy: 16 gemi Karadeniz’den çıkmak için bekliyor
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Karadeniz’de açılan tahıl koridoru üzerinden ülkesinden ilk sevkiyatın yapılmaya başlamasından memnuniyet duyduğunu belirtti. Zelenskiy, Pazartesi akşamı günlük yayınladığı video mesajında, küresel çapta başgösteren tedarik krizinin çözülmesi ve ülkesinin ekonomisini de canlandırması açısından sevkiyatın başlamasından dolayı temkinli bir iyimserlik içinde olduklarını belirtti. Zelenskiy, “Liman işlemeye başladı ve bu tüm dünyada görülen gıda krizinin frenlenebilmesi imkanını yarattığı için bu olumlu bir sinyal” diye konuştu.
Zelenskiy’nin açıklamasına göre 16 gemi daha Ukrayna tahılını yurt dışına taşımak üzere hazırlıkların tamamlanması için Ukrayna limanlarında sırada bekliyor. Zelenskiy, Rusya’nın ablukasını aşarak tahıl sevkiyatını öngören söz konusu anlaşmanın hayata geçirilmesinin ülkesi için çok büyük öneme sahip olduğunun altını çizerken, sadece ülkesine döviz geliri getireceği için değil, yaklaşık 500 bin Ukraynalı ekmeğini tahıl ticaretinden sağladığı ve yine buna bağlı sanayi sektörlerinde çalışan 1 milyon kişi bulunduğu için de ülkesinden tahıl ihracatının yapılabilmesinin önemli olduğunun altını çizdi.
Zelenskiy diğer yandan açılan bu sevkiyat güzergahına çok fazla umut beslememek gerektiğini belirterek, 24 Şubat’ta ülkesine savaş açan Rusya’nın, Ukrayna tahılının ihracatını sabote etme çabasından vazgeçmeyeceğini de savundu. Ukrayna lideri ilaveten tahıl koridorunu mümkün kılan anlaşmanın başarısının, BM ile Türkiye’nin bunu ne kadar hayata geçirebileceğine bağlı olduğunu da vurguladı.
Özdemir yeni tahıl yolları açılmasını talep ediyor
Almanya Gıda ve Tarım Bakanı Cem Özdemir de Ukrayna’dan tahıl sevkiyatı için geçici değil kalıcı çözümler bulunması gerektiğini kaydetti ve alternatif nakliye yolları geliştirilmesi gerektiğini savundu. Rheinische Post gazetesine konuşan Almanya Tarım Bakanı Özdemir, Avrupa Birliği Komisyonu’nun bu konuya daha yakından eğilmesi için çaba harcayacağını da belirtti ve Ukrayna’nin tahıl ihracatı konusunda Rusya’nın insafına bağlı kalmaması gerektiğini tekrarlayarak, alternatif ihracat yolları kurulması gerektiğini savundu.
Annalena BaerbockFotoğraf: Britta Pedersen/dpa/picture alliance
BM ve Türkiye’nin arabuluculuğu ile açılan Karadeniz’deki tahıl sevkiyat koridoruna temkinli yaklaşmak gerektiğinin altını da çizen Özdemir, “Ukrayna limanlarından yola çıkan her gemi hem Ukrayna hem de dünyada açlık çeken insanlar için umut ışığı, ancak unutulmasın ki her sevkiyat da saldırgan lider Putin’in iki dudağı arasından çıkacaklara bağlı” diyerek bu noktada yine Rusya’ya bağımlılığın risklerine dikkat çekti. Özdemir, “Putin’in sözlerinin ne anlama geldiğini şu dönem acı çekerek hepimiz görüyoruz” diyerek de hem Ukrayna Savaşı’na hem de küresel çaptaki olumsuz sonuçlarına işaret etti.
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da Karadeniz’deki tahıl koridoru üzerinden ilk sevkiyatın başlamasından duyduğu memnuniyeti New York’taki temasları sırasında yaptığı açıklamada vurguladı. Bakan Baerbock, BM ve Türkiye’nin arabulucuğuyla kurulan koridorda ilk geminin Odessa’dan yola çıkmasının, içinde bulunulan “bu acımasız dönemlerde de insani çabaların neleri mümkün kılabildiğine iyi bir örnek” olduğu belirtti. Öte yandan Baerbock, tahıl koridoru anlaşmasının imzalanmasından bir gün sonra Rusya’nın Odessa’yı bombaladığını da hatırlatarak, hiçbir şeyin garantisi olmadığının altını tekrar çizdi ve buna rağmen Ukrayna tahılının sevkiyatı için her yolu denemenin de büyük önem arzettiğini kaydetti.
dpa / ETO,ET