Haftalarca süren seçim kampanyaları ve başa baş giden sıkı bir yarışın ardından, Cumhuriyetçi Parti adayı Donald Trump ABD başkanlık seçiminin galibi ilan edildi.
Trump, hakkında ceza davaları sürerken misyona gelen ilk ABD başkanı olacak.
Onlarca suçlamayla karşı karşıyayken ABD’nin en üst seviye devlet yetkilisi pozisyonuna yükselmesi, ülkeyi bilinmezliklerle dolu bir durumun içine soktu.
Beyaz Saray koltuğuna oturduğunda kimi davaları düşürme yetkisine sahip olacağı için hukuksal sıkıntılarının birden fazla ortadan kalkacak.
Yine de Trump dört yasal uğraşla karşı karşıya kalacak ve her biri farklı sonuçlar doğurabilir.
‘Sus payı’ mahkumiyeti
Donald Trump halihazırda New York eyaletinde dokümanlarda sahtecilikle bağlı 34 cürümden karar giymiş durumda.
Mayıs ayında New York eyaletindeki heyet Trump’ı, eski porno sinema yıldızı Stormy Daniels sus hissesi ödediği gerekçesiyle hatalı buldu.
New York hakimi Juan Merchan, Trump’ın cezasının belirlenmesini Eylül ayından 26 Kasım’a, yani seçim sonrasına erteledi.
Eski Brooklyn Savcısı Julie Rendelman’a nazaran, Trump’ın başkanlık seçimini kazanmasına karşın Merchan cezanın belirlenmesini planladığı biçimde gerçekleştirebilir.
Hukukçular Trump’ın, birinci kere karar giyen ileri yaşta bir hatalı olarak mahpus cezasına çarptırılmasının ihtimal dışı olduğunu söylüyor.
Ancak Rendelman, Trump mahpus cezasına çarptırıldığı takdirde avukatlarının kararı derhal temyize götüreceklerini söylüyor. Rendelman’a nazaran avukatlar bu cezanın, Trump’ın resmi misyonlarını sürdürmesini engelleyeceğini ve de temyiz süreci bitene kadar cezasının ertelenmesi gerektiğini savunacaklar.
Rendelman, “Bu senaryoda temyiz süreci yıllar sürebilir” dedi.
- Donald Trump’a kısmi dokunulmazlık: ‘Sus payı’ davasında cezanın açıklanması ertelendi
6 Ocak Kongre saldırısı davası
Adalet Bakanlığı Özel Danışmanı Jack Smith geçen sene Trump’a, 2020 seçimlerinde Joe Biden karşısındaki yenilgisine itiraz teşebbüsleri sebebiyle ağır ceza suçlamaları yöneltti.
Trump, hatalı olmadığını savundu.
Dava geçen yaz Yüksek Mahkeme’nin aldığı kararın akabinde hukuken belirsizliğini koruyor. Yüksek Mahkeme Trump’ın, başkanlık devrindeki resmi süreçlerine yönelik kovuşturmaya karşı kısmi dokunulmazlığı olduğuna karar vermişti.
Smith, Yüksek Mahkeme kararının akabinde yeni bir dava oluşturdu ve Trump’ın seçim sonuçlarına itirazının resmi misyonlarıyla kontağı olmadığını argüman etti.
Eski federal savcı Neama Rahmani’ye göre, Trump seçimleri kazandığı için bu davadaki suçlamalara dair sıkıntıları “ortadan kalkacak.”
Rahmani, “Görevdeki bir liderin kovuşturmaya uğrayamayacağını biliyoruz, hasebiyle Washington DC Bölge Mahkemesi’ndeki seçim sahtekarlığı davası düşecek” dedi.
Rahmani, Smith davayı düşürmeyi reddettiği takdirde Trump’ın kelam verdiği üzere Smith’i vazifeden alabileceğini söyledi.
Ekim ayında katıldığı bir radyo programında Trump, “Onu iki saniye içinde kovarım” demişti.
- Donald Trump: Kongre baskını davası tam bir düzmece
Gizli dokümanlar davası
Smith bir öteki davada da Trump’ı, Beyaz Saray’dan ayrıldıktan sonra saklı dokümanları yasa dışı formda koruma etmekle suçluyor. Trump bu suçlamaları reddediyor.
Trump davada, devlete ilişkin saklı evrakları Mar-a-Lago’daki kendi şahsi konutunda tutmak ve Adalet Bakanlığı’nın dokümanları geri alma uğraşlarını engellemekle suçlanıyor.
Davaya atanan ve Trump tarafından vazifeye getirilen Hakim Aileen Cannon davayı Temmuz ayında düşürdü. Sebep olarak da, Smith’in Adalet Bakanlığı tarafından davaya atanmasının uygunsuz olmasını savundu.
Smith bu kararı temyiz etti.
Ancak Rahmani, Trump’ın başkanlık vazifesine gelmesi beklenirken bu davanın da Kongre baskını davasıyla birebir mukadderatı paylaşacağını söyledi.
Rahmani, “Adalet Bakanlığı, gizli belgeler davasının düşürülmesine yönelik Temyiz Mahkemesi’ndeki itirazından vazgeçecek” dedi.
- Donald Trump: Eski lider ‘gizli belgeler’ davasında güvenlik kayıtlarını sildirmekle suçlanıyor
Georgia seçim sonuçları
Öte yandan Trump, Georgia eyaletindeki 2020 seçimlerinin ardından seçim sonuçlarını değiştirmeye çalışmakla da suçlanıyor.
Davada birçok sorun ortaya çıktı. Bunlardan biri de Bölge Başsavcısı Fani Willis’i, davada çalışması için misyona getirdiği bir avukatla olan ilgisi sebebiyle davadan çekmeye yönelik gayretlerdi.
Temyiz mahkemesi Willis’in davada çalışmasına müsaade verilip verilmeyeceğini pahalandırıyor.
Ancak Trump bir sonraki ABD başkanı olacağı için, davada daha da fazla sorun yaşanacak, hatta dava düşürülebilir.
Hukukçular davanın, Trump’ın başkanlık misyonu müddetince askıya alınmasını bekliyor.
Trump seçildiği takdirde yargılanıp yargılanamayacağı sorulduğunda Trump’ın avukatı Steve Sadow da bunu söyledi:
“Üstünlük koşulu ve ABD başkanı olarak görevleri kapsamında, başkanlık vazifesi sona erene kadar bu davanın gerçekleşemeyeceğini düşünüyorum.”