Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Lideri Fatih Birol, elektrik fiyatlarının gelecekte güç kesiminde belirleyici role sahip olacağını belirtti. Birol, Sabancı Üniversitesi İstanbul Milletlerarası Güç ve İklim Merkezi’nin (IICEC) “Ekonomik Büyüme ve Güç: Geleceğin İktisadını Şekillendirmek” temasıyla düzenlediği IICEC Konferansı’nda, global güç bölümündeki dönüşümü kıymetlendirdi.
Orta Doğu’daki gerginliklere karşın petrol fiyatlarının 70 dolar civarında seyrettiğine dikkati çeken Birol, geçmişte misal durumlarda 3 haneli petrol fiyatlarının görüldüğünü anımsattı.
Birol, bu durumun talepteki büyümenin geçmişteki kadar güçlü olmayışından kaynaklandığını belirterek, “15 ay önce Uluslararası Enerji Ajansı olarak, ‘2024’te, dünya petrol talebi geçmiştekinin tersine en fazla 1 milyon varil büyüyebilir.’ dedik. Bu geçmiştekilere nazaran son derece düşük bir sayı. Herkes şaşırdı.” tabirlerini kullandı.
Elektrik fiyatlarının gelecekte güç bölümünde belirleyici role sahip olacağını belirten Birol, şunları kaydetti: “Benim ‘American quartet’i (Amerikan dörtlüsü) dediğim, ABD, Kanada, Brezilya ve Guyana’dan çok fazla petrol üretimi geliyor. Süratli bir halde petrol artıyor. Yalnızca bu 4 ülkeden gelen petrol artışı, bütün dünyanın toplam petrol talebindeki artıştan daha fazla. O bakımdan, iddia ettiğimiz üzere, şu anda petrol fiyatları 70 dolar civarında. Önümüzdeki yıl çok büyük politik sürprizler olmaz ise fiyatlar açısından petrol piyasalarının rahat bir pazar olacağını düşünüyoruz.”
Birol, doğal gaz fiyatlarının Türkiye için çok kıymetli olduğunu vurgulayarak, “2025 sonu prestijiyle dünyaya çok büyük oranda yeni LNG sevkiyatı olacak ve 2026-27’de devam edecek. Bilhassa ABD ve Katar’dan. O kadar fazla gelecek ki, bu 2,5-3 yılda gelecek yeni LNG ölçüsü, 40 yılda gelen LNG ölçüsünün çabucak hemen yarısına eşit. Bu da şimdiye kadar satıcının ellerinin güçlü olduğu doğal gaz piyasalarını alıcıların ellerinin güçlü olduğu piyasalara çevirecek. Bu da doğal gaz piyasalarında fiyatları aşağı gerçek baskı yapacak. Bu, Türkiye üzere, güç ithalatının cari açıkta değerli rol oynadığı ülkeler için hoş ve değerli bir araç.” diye konuştu.
“Dünya elektrik talebi güç talebinden 6 kat fazla büyüyecek”
Petrol ve doğal gazın güç piyasasındaki baskın rolüne dikkati çeken Birol, bu durumun uzun yıllar boyunca devam edeceğini söyledi. Birol, elektrik kullanımında çok süratli büyüme olduğuna işaret ederek, “Geçen 10 yıl içerisinde dünya güç talebi büyüdü. Lakin dünya elektrik talebi dünya güç talebinden iki misli daha fazla büyüdü. Önümüzdeki 10 yıl içerisinde konservatif bir bakışla da baksak dünya elektrik talebi dünya güç talebinden 6 misli fazla büyüyecek. Elektrik kullanımı çok süratli bir biçimde artıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Küresel güç dalının geçirdiği dönüşüme ait Birol, “Bu transformasyonun etraf siyasetleriyle ilgisi yok ya da çok az ilgisi var. Bu, büsbütün sanayi siyasetleri ve arz güvenliği siyasetlerinden kaynaklanan bir şey. Etraf siyasetleriyle bazen uyuşuyor, bazen de uyuşmuyor. İklim değişikliğine olan ilgi azalırsa bu transformasyon durur mu? Durmaz, zira endüstrinin ilerlemesi için gelişme bu istikamette.” sözlerini kullandı.