Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP), başörtüsüne anayasal teminat getirilen ve ailenin yine tanımlandığı anayasa değişikliği teklifini, yeniden bir son dakika değişikliği olmazsa, Cuma günü TBMM Başkanlığı’na sunacak.
Milletvekillerinin imzasına açılan teklifle ilgili Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlığında Beştepe’de sürpriz bir toplantı yapıldı ve teklif son defa gözden geçirildi, anayasa değişikliği sürecine ait strateji de ele alındı.
Teklifin sunulmasının akabinde, muhalefet partilerinin bir kere daha ziyaret edilerek takviye istenmesi kararlaştırılırken, Erdoğan hukukçu kurmaylarına, anayasa değişikliğinin münasebetlerini kamuoyuna çok düzgün anlatmaları talimatı verdi.
CHP Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun başörtüsü yasağına karşı yasa değişikliği teklifine, “anayasa değişikliği” çıkışı ile cevap veren AKP, daima ertelenen teklifini TBMM Başkanlığı’na sunmak için son tarih olarak 9 Aralık Cuma’yı belirledi.
Sürpriz toplantı erteletti
Milletvekillerinin imzasına açılan anayasa değişikliği teklifinin bugün Küme Başkanvekili Özlem Zengin tarafından TBMM Başkanlığı’na sunulması planlanmıştı. Lakin, dün akşam saatlerinde yaşanan sürpriz gelişme ile teklifin sunulması bir kere daha ertelendi.
Edinilen bilgiye nazaran Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talebi doğrultusunda, anayasa hukukçuları, küme başkanvekilleri, parti yöneticileri ile son sefer metnin gözden geçirilmesi kararlaştırıldı.
Bu çerçevede Beştepe’de Erdoğan’ın başkanlığında TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Küme Başkanvekilleri Hasret Varlıklı ve Yılmaz Tunç’un iştirakiyle bir toplantı yapıldı. Erdoğan’ın toplantıya katılanların tek tek hukuksal görüşlerini sorduğu öğrenilirken, imzaya açılan teklif metninde bir değişiklik yapılmadı, lakin görüşme etaplarında kimi küçük redaksiyonların yapılabileceği lisana getirildi.
Hedef referandumsuz kabul, 360-400 ortası olursa üç sandık
Edinilen bilgiye nazaran anayasa değişikliğinin Meclis’teki görüşülme süreci ve mümkün oylama sonuçlarına nazaran izlenecek strateji de ele alındı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, en ülkü tahlilin “400’ün üzerindeki oyla kabul edilmesi” olduğunu ve bu durumda referanduma götürmeye gerek kalmayacağı görüşünü lisana getirdi.
Toplantıda, anayasa değişikliğinin 360-400 ortasında bir oyla kabul edilmesi halinde referandumun mecburî olacağı ve seçmenin önüne “üç sandık” konulabileceği değerlendirildi. Lakin yüklü görüş, muhalefetin, bu durumun Cumhur İttifakı’na yarayacağını düşünerek, referandum sonucu doğuracak bir tavır almayacağı istikametinde oldu. Teklifin TBMM Başkanlığı’na sunulmasından sonra bir kere daha muhalefet tipi yapılarak, dayanak aranması görüşü benimsendi.
Gerekçeleri kamuoyuna anlatacaklar
Erdoğan’ın, hukukçu kurmaylarından, CHP’nin yasa değişikliğinin “yetersizliğini” ve kendilerinin neden anayasa değişikliği önerdiklerini kamuoyuna anlatmalarını istediği öğrenildi.
Bu çerçevede, başta küme başkanvekilleri olmak üzere, birtakım hukukçu parti yöneticileri, anayasa değişikliğinin münasebetlerini medya ve başka bağlantı kanallarını kullanarak anlatmakla görevlendirildi.
AKP kurmayları, CHP’nin teklifinin yalnızca memurları kapsadığını, meğer anayasa değişikliği ile hayatın her alanında bayanlara başörtüsü serbestisinin yolunun açıldığını anlatacaklar.
Teklifte neler yer alacak?
AKP’nin Cuma günü TBMM Başkanlığı’na sunmayı planladığı anayasa değişikliği teklifi, anayasanın din ve vicdan özgürlüğünü düzenleyen 24 ve “ailenin korunması”na ait 41. Maddesi’nde değişiklik öngörüyor. AKP kaynaklarının verdiği bilgiye nazaran 24. Madde’ye iki fıkra ekleniyor.
Buna nazaran “Temel hak ve hürriyetlerin kullanılması ile kamu yahut özel kesim tarafından sunulan hizmetlerden yararlanması hiçbir bayanın başının örtülü yahut açık olması koşuluna bağlanamaz” kararı yer alıyor.
İkinci fıkrada ise “dini inancı” nedeniyle tercih ettiği kıyafet yahut başını örtmesi nedeniyle bayanlara ayrımcılık yapılmasının önüne geçilmesi hedefleniyor:
“Hiçbir bayan dini inancı sebebiyle başını örtmesi ve tercih ettiği kıyafetinden ötürü eğitim öğretim, çalışma, seçme, seçilme, siyasi faaliyette bulunma, kamu hizmetlerine girme ile hak ve hürriyetleri kullanmaktan yahut kamu yahut özel kesim tarafından sunulan mal ve hizmetlerden yararlanmaktan hiçbir surette mahrum bırakılamaz, suçlanamaz ve herhangi bir ayrımcılığa alışılmış tutulamaz.”
Üniforma, başörtüsüne mahzur olmayacak
Aynı fıkrada, misyonları gereği üniforma üzere özel kıyafet giyilmesi de başörtüsü takmaya mahzur olmayacak:
“Alınan yahut verilen bir hizmetin gereği olan kıyafet kelam konusu olduğunda; devlet lakin dini inanç sebebiyle, bayanın başını örtmesini ve tercih ettiği kiyafetini hiçbir biçimde engellememek kaydıyla gerekli önlemleri alabilir.”
Anayasa’nın “ailenin ve çocuğun korunması”nı düzenleyen 41. Unsuru’nun birinci fıkrasına ise aile tarifi yapılıyor. Teklifle kelam konusu unsura, aile birliğinin “kadın ile erkeğin evlenmesi” ile kurulacağı kararının eklenmesi öngörülüyor.
Seçim tarihine nazaran ayarlanabilir
AKP, anayasa değişikliği teklifini Meclis’teki görüşme sürecini, referandum muhtemelliğine karşı “üç sandık” koyabilmek için seçim takvimine nazaran belirlemeyi planlıyor. Bu çerçevede, değişiklik teklifinin bütçe görüşmelerinden sonra kurulda görüşülebileceği, lakin referandum mümkünlüğünün güçlü görülmesi halinde Meclis gündemine çabucak alınmayabileceği, seçim takvimi işlemeye başladıktan sonra Genel Kurul’a indirilebileceği belirtiliyor.