Cumhuriyetin salgın hastalıklarla mücadelesi kitap oldu

29 Ekim 1923’te Cumhuriyet’in ilanının akabinde bulaşıcı hastalıklarla uğraşa sürat verildi. Periyodun bulaşıcı hastalıkları ortasında veba, kolera, çiçek, kızıl, difteri, sari alana iltihabı, ankilostom, kuduz, amipli dizanteri, sıtma, frengi, trahom, verem, menenjit, cüzzam ve tifüs vardı.

Bu hastalıklardan sari alana iltihabı beyni ve omuriliği etkileyen bulaşıcı bir hastalıktı. Birinci defa 1886 yılında ortaya çıkan bu hastalık, insanların burun ve boğazlarında yaşardı ve buradan ürerdi.

Hastalık, Birinci Dünya Savaşı ve sonrasında Fransızların işgal ettiği Adana ve Mersin etrafında görüldü akabinde Anadolu’nun başka vilayetlerine yayıldı. Hastalıkla çaba için hastaların burunlarından sabah, akşam ilaç damlatılması kararı alındı.

Bir öteki bulaşıcı hastalık Ankilostomdu. Bu hastalık kancalı kurt ismi verilen parazitlerin etken olduğu bir bağırsak hastalığıydı. Deriden kan damarlarına buradan da akciğerlere ulaşırdı. Burada gelişen mikroplar ölümlere sebep olurdu.

Bu hastalık Doğu Cephesi’nde Rus ordusu tarafından getirildi. Akabinde Hopa ve civarında tetkikler yapıldı, laboratuvarlar kuruldu. Çeşitli yollarla parazit taraması yapıldı. İlmi Tufeylat isminde birinci bilimsel parazitoloji kitabı yayınlandı.

Metin Kopar’ın kaleme aldığı Türkiye’de Sıhhat Sistemi ve Salgın Hastalıklarla Çaba (1920-1938) isimli eser, Atatürk periyodu sıhhat sistemini anlatıyor. Yapıtta, Atatürk devrindeki salgın hastalıklar detaylı olarak ele alınıyor.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir