Rusya’nın Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi nezdindeki Daimi Temsilcisi Gennady Gatilov, tahıl koridoru muahedesinin uzatılmasını onaylamayabilecekleri sinyali verdi. Reuters haber ajansına konuşan Gatilov, Moskova’nın BM’ye mutabakatın uygulanışı konusundaki kaygılarını ilettiğini ve Rusya’nın taleplerinin karşılanmaması durumunda gelecek ay muahedenin yenilenmesini reddetmeye hazır olduklarını söz etti.
Temmuz ayında Türkiye ve BM’nin arabuluculuğunda Rusya ve Ukrayna tarafından imzalanan mutabakatla, Ukrayna’ya ilişkin üç limandan tahılın dünya pazarlarına taşınması için Karadeniz’de bir koridor oluşturulması kararlaştırılmıştı. Mutabakatın geçerlilik mühleti birinci etapta 120 gün olarak belirlenmişti.
Aynı gün Rusya ile imzalanan farklı bir mutabakatta ise Rus tahıl ve gübresinin ihracatı önündeki, Batı’nın uyguladığı yaptırımlardan kaynaklı pürüzlerin kaldırılması için çalışılması da karara bağlanmıştı. Batı, Rus gübre ve tahılına direkt bir yaptırım uygulamamasına karşın milletlerarası şirketler, yaptırımlar nedeniyle Rus eserleriyle ilgili nakliyecilik ve sigorta süreçlerine yanaşmıyor.
Dünyanın en büyük gübre ihracatçısı
Rusya Ukrayna üzere dünyanın en büyük tahıl ihracatçıları ortasında yer alırken gübre ihracatında dünya başkanı pozisyonunda. Kelam konusu mutabakat sonrasında Rusya uygulama konusunda tekraren şikayetlerini lisana getirmiş, besin ve gübre satma konusunda hala zorluklar yaşadığını belirtmişti.
Gatilov, verdiği demeçte BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e Çarşamba günü şikayetlerin belirtildiği bir mektup gönderdiklerini açıklayarak, “Rus tarafında, Rus tahıl ve gübrelerinin ihracatı konusunda, bir şey olmadığını görürsek, kusura bakmayın, daha farklı bakmaya başlamak zorunda kalacağız. Tahılların sevkiyatına karşı değiliz, lakin bu muahede eşit ve adil olmalı, iki tarafça da adil bir formda uygulanmalı” sözlerini kullandı. BM yetkililerinin Pazar günü Moskova’da mutabakatın yenilenmesi konusunda görüşmeler gerçekleştirmesi planlanıyor.
Gatilov, ayrıyeten Kırım’daki köprüde yaşanan patlamayı “terörist eylem” olarak isimlendirdi, “bütün bunlar politik bir tahlile ulaşmayı daha da sıkıntı hale getiriyor” dedi.
Rusya Devlet Lideri Vladmir Putin ile ABD Lideri Joe Biden’ın buluşma mümkünlüğünü “ihtimal dahilinde” bulmadığını söyleyen Gatilov, “ABD’nin Ukrayna’ya sağladığı askeri takviye nedeniyle ABD’nin de çatışmanın bir kesimi haline geldiğini” söyledi.