Türkiye’nin en büyük tatbikatlarından birisi olan EFES-2022, 37 ülkenin iştirakiyle İzmir’in Seferihisar ilçesinde devam ediyor. Binlerce çalışanın katıldığı tatbikatın birinci safhası 9 Mayıs’ta başladı. Birinci evrede Bilgisayar Dayanaklı Komuta Yeri Tatbikatı gerçekleştirildi, 20 Mayıs’ta ise fiili safhaya geçildi ve saha eğitimleri başladı. Doğanbey Atışlı Tatbikat Bölgesi’ndeki eğitimler, haziran ayının ikinci haftası yapılacak Seçkin Gözlemci Günü faaliyetiyle sona erecek. Milli Savunma Bakanlığı, EFES-2022 tatbikatı ile ilgili yaptığı bilgilendirmede, “Tatbikata 37 ülkeden binden fazla yabancı işçi katılacak. Bölgedeki en büyük birleşik müşterek tatbikat olma özelliği taşıyan EFES-2022 Tatbikatı’na TSK ögeleri ile birlikte toplam 10 binden fazla işçinin katılması planlanıyor” ifadeleri kullanıldı. Eğitimlere ABD ve İtalyan donanmasına ilişkin savaş gemileri, Libya donanmasına ilişkin deniz ögeleri başta olmak üzere pek çok yabancı işçi ve silah sistemi de eşlik ediyor.
ÇOK KIYMETLİ AYRINTILAR BARINDIRIYOR
EFES-2022 Tatbikatı’nın ‘Birleşik, Müşterek Fiilî Atışlı Arazi Tatbikatı’ olarak isimlendirildiğini belirten Denizcilik ve Küresel Stratejiler Merkezi Lideri Müstafi Tümamiral Doç. Dr. Cihat Yaycı, “Tatbikatın müşterek olması tüm kuvvetlerin katıldığı manasına gelir. Birleşik olması ise yabancı devletlerin de bu eğitimlerde yer alacağı manası taşır” dedi. Bunun planlı bir tatbikat olduğunu aktaran Doç. Dr. Cihat Yaycı, NATO ülkelerinin gerçekleştireceği tatbikatları, ittifak standartlarına uygun ve planlı halde gerçekleştirdiğini söyledi. Tatbikata her yıl yabancı iştirakin katlanarak arttığını tabir eden Cihat Yaycı, “2016 yılında 8 ülke katıldı. Bu sayı 2018’de 20 ülke oldu. 2020 yılında 30’a yakın ülke katıldı. Bu yıl ise 37 ülke katılıyor ve bu yıl katılan ülkelerden 13’ü fiili olarak iştirak gösteriyor. Bu çok değerli bir husus” yorumunu yaptı.
Tatbikat alanında savunma sanayi şirketlerine ilişkin stant alanlarının varlığına da dikkat çeken Yaycı, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu şirketlerin tatbikat alanındaki varlığı savunma endüstrimizin Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ve yabancı ülkelere tanıtılması açısından çok kıymetli. Ayrıyeten tatbikatlarda yerli ve ulusal imkanlarla geliştirilen birçok sistem faal misyon alıyor. Farklı tipte ve farklı yeteneklere sahip taktik tekerlekli zırhlı araçlar, 106 mm’lik havan ile aydınlatma mühimmatı, çekili toplar, yerli üretim orta menzilli tanksavar silahı (OMTAS) fırlatma yeteneği olan PARS tekerlekli zırhlı araçları, insansız hava araçları, otonom su altı aracı ve Atak helikopterleri üzere sayısız yerli sistem ve mühimmat alanda fiili olarak deneniyor.”
Greek City Times, “Türk ve Azeri özel kuvvet birlikleri Yunan adalarını ele geçirme tatbikatı gerçekleştirdiler” başlıklı haberi ile karalama kampanyası yürüttü.
Tatbikatlarda Libya donanmasına ilişkin hücumbotların da yer aldığının altını çizen Yaycı, ABD’nin de tatbikatlara birçok silah sistemi ve çalışanla iştirak gösterdiğini belirtti ve tüm bunların çok değerli ayrıntılar olduğunu vurguladı.
‘TÜRK ORDUSUNUN PRESTİJİNİN BİR GÖSTERGESİ’
Tatbikatın son yıllardaki yabancı iştirakin en yüksek olduğu eğitimlerden biri olması noktasında Doç. Dr. Cihat Yaycı, bu durumun Türk Silahlı Kuvvetleri’nin dünya çapındaki prestijini gösteren bir konu olduğunun altını çizdi ve “Ülkeler tatbikatlara ordularının eğitim düzeyini artırmak ve yeni şeyler öğrenmelerini hedefleyerek katılırlar. EFES-2022 tatbikatı bize gösterdi ki birçok ülke Türk ordusunun gerçekleştirdiği tatbikatlara katılma gereksinimi duyuyor. Bu durum Türk Silahlı Kuvvetleri’nin dünyada gelmiş olduğu düzeyin bir göstergesi” diye konuştu.
Dost ve müttefik ülkelerin iştirakinin birebir vakitte tatbikatın saldırgan hedefler taşımadığını göstermesi açısından da kıymetli olduğunu lisana getiren Yaycı, “Dost ve müttefik ülkelerin iştiraki bu eğitimlerin bir gözdağı olmadığının en büyük göstergesi. Şayet bu türlü bir emel taşınıyor olsaydı bu türlü bir iştirak olmazdı. Bu büsbütün bir davet tatbikatı niteliğinde. Yunan medyasında bu mevzuda çıkan haberlerin karalama ve iftira boyutunda olduğunu görüyoruz. Buna en hoş yanıtı iştirakçi ülkeler veriyor. ABD, Arnavutluk, Bosna Hersek, İtalya, Kazakistan ve daha pek çok ülke iştirak gösterdi. Yunanistan’ın etrafındaki ülkeler ve şu an en yakın müttefiki olan ABD bu tatbikata katılıyor. Bu duruma karşın Yunanistan’ın çıkıp ‘Bu tatbikat bize karşı yapılıyor’ demesi büsbütün bir karalama kampanyasının eseri” şeklinde konuştu.
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin bu tatbikatla temel maksadının terörle uğraş ve denetimden çıkmış yapılara müttefiklik anlayışıyla nasıl müdahale edilebileceği bahislerinde eğitimlerini pekiştirmek olduğunu da ekleyen Doç. Dr. Yaycı, “Tatbikatın insanı yardım ve tahliye boyutu da var. Gerçekleştirilen her tatbikatın savaşa hazırlık ve gözdağı olarak yorumlanması hakikat değil” açıklamasını yaptı.
‘SİMÜLASYON YANSISI ANLAMSIZ’
EFES-2022 tatbikatında geçtiğimiz hafta yabancı ülkelerin de iştirakiyle bir çıkarma simülasyonu gerçekleştirildi ve bu durum Yunanistan’da reaksiyonla karşılandı. Bu reaksiyonun de anlamsız olduğunu ileten Yaycı, şunları söyledi:
“Öncelikle bu bizim hükümran bir devlet olarak yapabileceğimiz ve herkesin yaptığı bir eğitim. Bundan rahatsız olunacak bir durum yok. Bu bir amfibik harekat ve insanı yardım için epey kıymetli bir eğitim. Şayet sizin vatandaşlarınız güç duruma düşmüşse yahut Birleşmiş Milletler kararı ile müdahale edilmesi gereken birtakım olaylar yaşanırsa buralara çıkarma gemileri ile çıkılması, olayın denetim altına alınması ve tahliye operasyonunun yapılması lazım. Eğitiminiz olmazsa bunu nasıl yapacaksınız? ABD, Arnavutluk, Azerbaycan neden bu harekata katılıyor? Onların hedeflediği ülke hangisi? Tatbikatın senaryosunda farklı bir ülkeyi ele geçirmek üzere bir maksat bulunmuyor.”
Tatbikatın bir eğitim faaliyeti olduğunu da tekrardan vurgulayan Doç. Dr. Yaycı, “Tatbikatta çıkarmaya karşı koyma eğitimleri de var. Yunanistan’ın baktığı açıdan bu nasıl tabir edilecek? Tatbikatın değerini anlamak için etrafımızda olanlara bakmamız kâfi. Bugün açık kaynaklarda yer alan bilgilere nazaran Odessa açıklarında bulunan mayınların Türk donanması tarafından temizlenmesi isteniyor. EFES-2022 tatbikatında mayın temizleme eğitimleri de yapılıyor. Bu eğitimler yapılmazsa bu usul operasyonları nasıl yapacaksınız? Ukrayna’da kalan tahılın dünya pazarına çıkması için Türkiye’den yardım talep ediliyor. Bu durum Türkiye’nin ne kadar yanlışsız ve yerinde bir tatbikat senaryosu oluşturduğunun bir göstergesi” ifadelerini kullandı. Tatbikatın herkese açık olduğunu söz eden Yaycı, “Yunanistan’ın katılmaması için önlerinde bir neden ya da mani bulunmuyor” dedi.